آیا امکان برگشت تخمک گذاری در یائسگی وجود دارد؟

اصولا با نزدیک شدن به دوران یائسگی، امکان باردار شدن بهصورت طبیعی میتواند دشوارتر شود. در برخی موارد، این مسئله ممکن است بر تصمیمات خانم در مورد استفاده از روشهای کنترل بارداری و زمان برنامهریزی برای تشکیل خانواده تأثیر بگذارد.
بنابراین، اگرچه در حال حاضر بسیاری از خانمها بچهدار شدن را به بعد موکول میکنند، اما تغییراتی که در حوالی دوران یائسگی رخ میدهند ممکن است گزینههای در دسترس آنها را تحت تأثیر قرار دهند.
سن یائسگی میتواند به طور گستردهای متفاوت باشد. معمولا این فرآیند بین 45 تا 58 سالگی رخ میدهد و 52 سالگی سن میانگین آن است. با این حال، بعضی از خانمها میتوانند یائسگی را در سنی خارج از این محدوده تجربه کنند. یائسگی ممکن است در سنین پایینتر در افرادی که شرایط سلامت خاصی دارند یا انواع خاصی از درمانهای پزشکی یا جراحی را تجربه کردهاند، آغاز شود.
برخی از خانمها تصور میکنند که با ظاهر شدن علائم پیش از یائسگی، مانند گرگرفتگی و پریودهای نامنظم، امکان باردار شدن وجود ندارد. با این حال، پزشک تا زمانیکه به مدت 12 ماه دورههای قاعدگی یک خانم بروز نکنند، احتمال باردار شدن را رد نمیکند.
بنابراین درک این مسئله که چگونه یائسگی بر باروری تأثیر میگذارد، میتواند به افراد کمک کند تا در مورد زمان بچهدار شدن یا پیشگیری از باداری برنامهریزی بهتری داشته باشند. در این مقاله قصد داریم امکان امکان برگشت تخمک گذاری و باردرای در یائسگی را بررسی کنیم.
آیا یک زن یائسه می تواند حامله شود؟
یائسگی زمانی اتفاق میافتد که یک خانم به مدت 12 ماه هیچ چرخه قاعدگی را تجربه نکند. معمولا به سالهای قبل از وقوع یائسگی پری منوپوز میگویند. زمان این دوره انتقال (گذار) متغیر است و یک خانم 40 ساله ممکن است 7 تا 14 سال بعد دچار یائسگی شود.
در اکثر خانمها، سطح هورمون استروژن بهتدریج در سن 40 سالگی شروع به کاهش میکند. بههمیندلیل، بدن به تخمکگذاری و پریودی ادامه میدهد، اما ممکن است دورههای قاعدگی نامنظم شوند یا کمتر اتفاق بیافتند. در برخی از خانمها ممکن است چرخه قاعدگی برای چند ماه متوقف و دوباره بروز کند. دلیل این مسئله این است که حتی اگر پریودی رخ ندهد، تخمکگذاری میتواند ادامه یابد.
با پیشرفت این دوره گذار، مسائلی مانند کاهش هورمونهای جنسی و تعداد و کیفیت تخمکها احتمال باردار شدن را کاهش میدهند. طبق گفته انجمن پزشکی باروری آمریکا، قدرت باروری معمولاً 5 تا 10 سال قبل از یائسگی به پایان میرسد. البته این نظریه همیشه صادق نیست و در بعضی از خانمها بارداری تا زمان یائسگی امکانپذیر است.

آیا امکان برگشت تخمکگذاری بعد از یائسگی وجود دارد؟
این مسئله در حاضر یک روش بیولوژیکی قابل قبول است. در سال 2010، یک گروه تحقیقاتی در ایالات متحده توانستند سلولهایی را در تخمدان بالغ شناسایی کنند که با تحریک صحیح میتوانند فولیکولهای تخمدانی و تخمکهای جدید تولید کنند.
مطالعات دیگر نیز گزارش کردهاند که پلاسما غنی از پلاکت (PRP) میتواند باعث تمایز سلولهای بنیادی شود. تصور میشود که احتمال وقوع این مسئله وجود دارد، زیرا این پلاسما حاوی ترکیب غنی از چیزهای خوبی مانند سیتوکینها است. سیتوکینها مولکولهای سیگنالینگ کوچکی هستند که وجود آنها در ارتباطات سلولی اهمیت دارد.
ازآنجاییکه در زیست شناسی بهندرت 1+1 برابر با 2 میشود، برای اثبات این یافتهها نیاز به انجام تحقیقات و کارهای گستردهای است. به عنوان مثال، تزریق پلاسما غنی از پلاکت به تخمدان میتواند یک پاسخ التهابی ایجاد کند. احتمال دارد که این التهاب دلیل اصلی از سرگیری چرخههای قاعدگی گزارش شده باشد!
بنابراین، خطر اینگونه گزارشها این است که کورسوی امیدی را ایجاد میکنند که ممکن است نادرست باشد. بهویژه زمانیکه در رسانههای جمعی اصلی مطرح میشوند.
اصولا یائسگی یک دوره گذار استرسزا در زندگی خانمها است که تأثیرات فیزیکی و عاطفی شاخص خود را دارد. این اثرات در معدود خانم ایی که یائسگی زودرس را تجربه میکنند، تشدید میشود.
با توجه به اینکه به طور پیوسته میانگین سن مادر شدن در حال افزایش است، اغلب خانمها بهدنبال گزینههایی مانند ذخیره تخمکها یا جنین در مراکز تخصصی، برای افزایش طول عمر باروری خود هستند.
بنابراین اگرچه به تعویق انداختن دوران یائسگی به هر روشی یک پیشرفت شگفتانگیز خواهد بود، اما برای رسیدن به این هدف راه بسیار طولانی در پیش است.
آیا واقعاً میتوان روند یائسگی را معکوس کرد؟
اگرچه تقریبا همه افراد تصور میکنند که خانمها با تعداد محدودی تخمک به دنیا میآیند و زمانیکه این منبع به اتمام رسید، دوران یائسگی آغاز میشود اما در این مورد نیز مانند بسیاری از مفاهیم در فیزیولوژی، نادیده گرفتن جزئیات کار را خراب کرده است.
یائسگی یک تغییر ناگهانی یک شبه نیست، بلکه یک فرآیند تدریجی است که ممکن است چندین سال طول بکشد. اولین علامت آن از بین رفتن روند منظم تخمکگذاری و قاعدگی است که ممکن است از ده سال قبل از وقوع آخرین دوره قاعدگی رخ دهد. بنابراین در این شرایط، مشاهده وقفه در چرخههای قاعدگی و سپس از سرگیری موقت آنها خیلی غیر معمول نیست.
برای توصیف دقیقتر این وضعیت میتوان از عبارت «توسعه جزئی مرحله پیش از یائسگی» استفاده کرد. اگرچه این روند جذابیت کمتری در مقابل معکوس کردن روند یائسگی و احتمال بازگشت تخمکگذاری بعد از یائسگی را دارد.

احتمال بارداری بعد از یائسگی چقدر است؟
پیش تر گفتیم که زمانی که یک زن یائسه می شود، فرآیند تخمک گذاری در بدنش متوقف شده و احتمال بارداری را به صفر می رساند. اما نکته ظریفی در این مورد وجود دارد که بسیاری از افراد از آن آگاه نیستند.
زمانی که یک زن با سن 45-50 سال علائمی مانند گر گرفتگی، عدم خونریزی ماهانه، تغییرات خلقی و تغییرات در پوست و مو را در خود مشاهده می کند، حتما فکر می کند که دوره یائسگی او شروع شده و خود را یائسه می نامد. اما اینطور نیست. حتی زمانی که علائم یائسگی بروز پیدا کنند، دوره ای به نام پیش یائسگی وجود دارد که به این معنی است که بدن زن در حال آماده شدن برای یائسگی است.
این دوره اغلب با خود یائسگی اشتباه گرفته می شود. در دوره پیش یائسگی تعداد تخمک هایی که تشکیل می شوند بسیار کمترند، اما احتمال بارداری صفر نیست و فرد هنوز می تواند با رابطه جنسی محافظت نشده باردار شود.
برگشت تخمک گذاری با جوانسازی و القای بازتوانی بافت تخمدان
جوانسازی تخمدان روشی است که برای برگشت تخمک گذاری بعد از یائسگی به کار می رود. این روش، روشی است که توسط پزشکان متخصص باروری در یونان ایجاد شد. در طی این تکنیک، پلاسما غنی از پلاکت به تخمدانها تزریق میشود. پلاسما غنی از پلاکت یک محلول غلیظ است که پس از گرفتن خون شما و تخلیص پلاکتها و فاکتورهای رشد طبیعی آن، بهعنوان محرک در سایر زمینههای پزشکی نیز استفاده میشود. تزریق فاکتورهای رشد میتواند به موارد زیر کمک کند:
- بازسازی بافت
- بهبود جریان خون
- کاهش التهاب
طبق یک تئوری، پلاسما غنی از پلاکت همچنین ممکن است علائم پیری را در تخمدانهای شما معکوس و تخمکهایی که قبلاً خفته بودند را فعال کند.
برای آزمایش این مسئله، پزشکان در کلینیک جنسیس آتن مطالعه کوچکی را روی هشت زن 40 ساله انجام دادند. این زنان حدود پنج ماه بود که چرخه قاعدگی آنها متوقف شده بود. محققان سطح هورمون آنها را در ابتدای مطالعه و پس از تزریق بهصورت ماهانه مورد آزمایش قرار دادند تا بتوانند مشخص کنند که تخمدانهای آنها در طول این مدت چطور عمل میکنند.
پس از یک تا سه ماه، در همه شرکتکنندگان چرخه قاعدگی عادی از سر گرفته شد و حتی پزشکان توانستند تخمکهای بالغ را بهمنظور لقاح بازیابی (بازتوانی) کنند.
روش های افزایش شانس حاملگی در دوران یائسگی
اساسا هر خانمی که امیدوار است بتواند در دوران پیش از یائسگی باردار شود، باید در مورد گزینههای درمانی مورد نیاز خود با پزشک صحبت کند. زیرا اگرچه احتمال کاهش باروری وجود دارد، اما نباید راههای افزایش شانس باردار شدن را دست کم گرفت. در ادامه به جزئیات روش های افزایش احتمال برگشت تخمک گذاری و حاملگی در دوران یائسگی خواهیم کرد.
توجه به زمان تخمکگذاری
ازآنجاییکه تخمک در روزهای مشخصی بعد از قاعدگی آزاد میشود و پس از آن طی 48 تا 72 ساعت از بین میرود، مطمئنا احتمال باردار شدن در این بازه زمانی خیلی بالا است. معمولا افزایش تحریکپذیری و حساسیت بافت پستان و خروج ترشحات سفید رنگ غلیظ از واژن، علائم طبیعی برای شناسایی زمان تخمکگذاری هستند. البته میتوانید از نوارهای تست تخمکگذاری نیز برای تعیین دقیق این زمان استفاده کنید. برای دانستن زمان دقیق تخمک گذاری از کیت تست تخمک گذاری نیز می توانید استفاده کنید.
ممکن است این مطلب نیز برای شما مفید باشد: بهترین زمان و نحوه استفاده از کیت تخمک گذاری
توجه به فاکتورهای سبک زندگی مانند رژیم غذایی و ورزش
داشتن یک رژیم غذایی متعادل و مغذی و انجام ورزش منظم، میتواند سلامت کلی بدن را تقویت کند. این مسئله ممکن است شانس بارداری را افزایش دهد.
لقاح آزمایشگاهی (IVF)
امروزه امکان باردار شدن با کمک فنآوری کمکباروری مانند IVF، هم در دوران پیش از یائسگی و هم بعد از یائسگی فراهم است.
اصولا پس از یائسگی هر تخمکی که باقی میماند، زنده نخواهد بود. البته این مسئله ممکن است در مورد تخمکهایی که در سالهای قبل از یائسگی آزاد میشوند نیز صدق کند. بههمیندلیل، خانمهایی که قبلاً تخمکهای خود را فریز کردهاند، ممکن است بعد از یائسگی بتوانند از آنها برای IVF استفاده کنند.
در غیر این صورت، احتمالا باید از تخمک تازه یا منجمد اهدایی دیگران برای انجام IVF استفاده کرد. قابل ذکر است که شانس بارداری سالم با استفاده از فناوریهای کمکباروری نیز با افزایش سن کاهش مییابد.

آیا جوانسازی تخمدان خطر دارد؟
همانطورکه ذکر شد، برای انجام این روش از تزریق پلاسما غنی از پلاکت به تخمدان استفاده میشود. اگرچه این پلاسما از تخلیص خون شما تهیه میشود اما ممکن است تزریق آن با خطراتی همراه باشد.
تا به امروزه بیشتر دادههای مربوط به تزریق پلاسما غنی از پلاکت نشان میدهند که استفاده از آن بیخطر است، اما اغلب این مطالعات کوچک و محدود بودهاند و هنوز اثرات بلندمدت این روش مورد ارزیابی قرار نگرفته است.
برخی از محققان این پرسش را مطرح میکنند که آیا تزریق موضعی پلاسما غنی از پلاکت در یک ناحیه میتواند محرک ایجاد سرطان باشد یا خیر.
به گفته مؤسسه ملی بهداشت، استفاده کوتاهمدت از مکملهای ملاتونین بیخطر به نظر میرسد و هنوز اطلاعات کافی برای تصمیمگیری در مورد استفاده طولانیمدت از آنها وجود ندارد. ازآنجاییکه یک هورمون طبیعی است، اکثر افراد ملاتونین را بهخوبی تحمل میکنند. از عوارض احتمالی مصرف آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سرگیجه
- خوابآلودگی
- سردرد
- حالت تهوع
0 دیدگاه