پانسمان فومی، نوعی پانسمان نوین زخم است که با محافظت کردن از زخم در برابر آسیب ها و یا باکتری ها و ایجاد کردن محیطی سالم برای زخم، باعث تسریع بهبودی زخم می شود.
پانسمان فومی ابزاری موثر برای پانسمان مرطوب برای زخم بستر و سایر انواع زخم است که در پیشگیری از آسیب های مربوط به پانسمان، مدیریت زخم های اگزودات (زخم های باز و یا دارای ترشح) و به حداقل رساندن ناراحتی و درد پانسمان مورد استفاده قرار می گیرد.
پانسمان نوین چیست؟
پانسمان نوین نوعی جدید از پانسمان است که با تغییر محیط و تعامل با سطح زخم، بهبود آن را تسهیل می کنند. پانسمان های سنتی توانایی بهبود زخم های عمیق و شدید را ندارند و برای زخم های سطحی تر مورد استفاده قرار می گیرند. اما پانسمان های نوین این توانایی را دارند که به طور فعال با ترشح زخم، بافت‌ها و سلول‌ها برای بهبود سریعتر زخم کار کنند.
پانسمان های نوین کلونیزاسیون را کاهش می دهند، میزان ترشحات زخم را کاهش می دهند، میزان رطوبت زخم را بهبود می بخشند، ماتریکس کلاژن زخم را بهبود می بخشند و از بافت پوششی آن محافظت می کنند.
انواع پانسمان نوین
محصولات سنتی مراقبت از زخم شامل روش هایی برای جلوگیری از عفونت و تسریع در بهبود زخم های سطحی می شدند اما پانسمان نوین برای زخم های پیشرفته تر و جدی تر به کار گرفته می شوند.
انواع پانسمان نوین عموماً شامل موارد زیر است:
- هیدروژل ها
- هیدروکلوئیدها
- آلژینات ها
- پانسمان فوم
- فیلم
هدف اصلی در پانسمان های نوین، حفظ رطوبت در محل زخم و تحریک سلول ها برای تسریع در بازسازی و روند بهبودی است. حفظ دمای متعادل و پایدار در اطراف بافت زخم، حفظ اکسیژن در محل زخم، رفع عوامل ایجاد کننده عفونت، از بین بردن بافت یا به اصطلاح پوست مرده زخم و امکان بازیابی سلول های جدید و کاهش درد از دیگر اهداف پانسمان نوین زخم است.
پانسمان فوم چیست؟
پانسمان فوم ابزار موثری برای ترمیم زخم های مرطوب بوده و به ویژه در پیشگیری از آسیب های ناشی از پانسمان، مدیریت زخم هایی ترشح دارند و به حداقل رساندن ناراحتی و درد پانسمان مفید هستند.
به طور کلی، پانسمان های فوم برای زخم هایی با عمق متوسط تا شدید استفاده می شوند. زخم هایی که با استفاده از پانسمان فوم زودتر بهبود می یابند، عبارتند از:
- تاول پا
- زخم های جراحی
- زخم های پیوند پوست
- سوختگی های جزئی
- ساییدگی ها
- زخم های عفونی
- پارگی ها
- زخم های ناشی از کیست مویی
- زخم‌های فشاری
- زخم هایی که نیاز به درمان زخم با فشار منفی دارند
- زخم ناشی از لوله های تغذیه
- حفره های ایجاد شده توسط زخم
پانسمان های فوم که به صورت بالشتکی هستند، ممکن است تک لایه یا چند لایه بوده و با حفط رطوبت محیط، عایق حرارتی بودن و غیر چسبنده بودن بسیاری از ویژگی‌های یک پانسمان ایده‌آل را دارند.
ویژگی های پانسمان فومی
پانسمان فومی از پلی اورتان نیمه نفوذ پذیر ساخته شده است و حاوی محلول های پلیمری کف دار با سلول های کوچک و باز است که می تواند مایعات را در خود نگه دارد. این سلول ها ممکن است با مواد دیگر لایه بندی شوند. میزان جذب آنها بسته به ضخامت پانسمان متفاوت است.
محل تماس پانسمان فوم با زخم، مستقل و بدون پیوند است، بنابراین حذف کردن این پانسمان بسیار آسان است. لایه ی بیرونی پانسمان اغلب برای جلوگیری از ورود باکتری ها و سایر آلودگی ها هیدروفوبیک (آب گریز) و یا ضد آب است.
پانسمان های فومی هم به صورت چسب زخم و هم در اندازه ها و شکل های مختلفی وجود دارند. برخی از پانسمان های فومی نیز شامل یک سد باکتریایی هستند که از یک لایه ی بی رنگ ساخته شده است.
علاوه بر این، برخی از پانسمان های فومی را به ماده های ضد میکروبی مانند نقره، عسل مانوکا، ید کادکس مور (cadexmore)، و آنتی بیوتیک ها آغشته می کنند و یا با اضافه کردن سورفکتانت ها باعث انتقال این مواد به بستر زخم می شوند.
همانطور که گفتیم، ویژگی اصلی پانسمان های فومی این است که آنها به حفظ رطوبت محیط زخم کمک می کنند. همچنین مساله ی مهم تر راجع به پانسمان های فومی این است که این نوع پانسمان ها باعث خنک شدن محیط زخم و نواحی اطراف زخم می شوند و مانند یک عایق حرارتی برای زخم عمل می کند و همین از آسیب دیدگی بیشتر زخم جلوگیری می کند و روند بهبودی زخم را تسریع می کند.
به دلیل اینکه استفاده کردن از این پانسمان ها (گذاشتن و حذف کردن آن از روی زخم) بسیار آسان است، این نوع پانسمان ها باعث ایجاد آسیب به زخم و نواحی اطراف زخم نمی شوند. از پانسمان های فومی می توان برای زخم های عفونی استفاده کرد.
علاوه بر این، پانسمان های فومی با عوامل دبریدمان آنزیمی (خارج کردن بافت مرده و یا اطراف ضایعات تروماتیک یا آلوده، تا زمانی که بافت سالم مجاور نمایان شود) سازگار است. بسته به میزان ترشحات، می توان پانسمان های فومی را بین یک تا هفت روز مورد استفاده قرار داد.
پانسمان فومی می تواند در محافظت از پوست در قسمت هایی از بدن که دارای برجستگی های استخوانی هستند و یا نقاطی از بدن که پوست دچار سائیدگی زیاد می شود، مورد استفاده قرار بگیرند.
از پانسمان های فومی می توان روی زخم هایی که دارای بافت نکروتیک (نکروزه شده) نرم هستند نیز استفاده کرد. همچنین این نوع پانسمان ها بسیار قابل انعطاف هستند و می توان آنها را برش داده و برای پانسمان قسمت های خاصی از بدن مانند انگشتان پا، انگشتان دست و یا گوش مورد استفاده قرار داد.
به دلیل خاصیت حرارتی این نوع پاسمان ها می توان از آنها بر روی زخمی که نیاز به گرم نگه داشته شدن دارد نیز استفاده کرد.
چه زمانی نباید از پانسمان فوم استفاده کرد؟
جراحت های حاصله از سوختگی (از نوع درجه سوم) و یا زخم هایی که نیاز به تخلیه شدن ندارند معمولا کاندیدهای مناسبی برای استفاده از پانسمان های فومی نیستند.
این نوع پانسمان ها همچنین روی زخم هایی که اسکار خشک دارند موثر نیستند، چرا که بدون وجود اگزودات، ممکن است بستر زخم برای یک پانسمان مرطوب، زیاد از حد خشک باشد (اگر چه در برخی از موارد می توان از پانسمان های فومی برای محافظت از اسکار خشک استفاده کرد تا از کنده شدن تصادفی آنها و آسیب دیدن بدن جلوگیری کرد).
اگر احتمال این وجود داشته باشد که به دلیل اگزودات بیش از حد، پانسمان فومی باکتری های موجود در محیط را جذب کرده و به زخم منتقل کند، استفاده از این نوع پانسمان توصیه نمی شود.
علاوه بر این، گاها به دلیل وجود اگزودات بیش از حد، شاید لازم باشد که پانسمان زود به زود عوض شود و همین باعث آسیب دیدگی بیشتر زخم شود. در چنین مواردی، از انواع دیگری از پانسمان استفاده می شود.
نحوه استفاده از پانسمان های فومی
دستور العمل استفاده از پانسمان های فومی به شرح زیر است:
1-دستکش بپوشید.
2-ناحیه زخم را با سرم نمکی (سالین سولوشن) تمیز کنید.
3-پوست اطراف زخم را با گاز استریل خشک کنید.
4-پانسمان فومی را تا حداقل یک اینچ (2.5 سانتی متر) بزرگ تر از زخم برش دهید
5-اگر پانسمان حاشیه ی چسبندگی نداشته باشد، شاید لازم باشد از یک پانسمان ثانویه یا یک چسب برای ثابت نگه داشتن پانسمان فومی در محل مناسب استفاده کنید.
6-هنگام تعویض پانسمان، پانسمان فومی را با دقت جدا کنید، زخم را دوباره تمیز کرده و از یک پانسمان فومی جدید استفاده کنید.
انعطاف پذیری پانسمان های فومی باعث می شود تا از آن ها در طیف گسترده ای از برنامه های بالینی با زخم هایی که از اگزودات متوسط تا سنگین دارند، استفاده شود.
از آنجا که استفاده کردن از این نوع پانسمان های فومی بسیار آسان است و می توان آنها را به راحتی و به هر شکل و اندازه ای برش داد تا در مناطق مختلفی از بدن (که شکل نامنظمی دارند) مورد استفاده قرار داد، می توان گفت که این نوع پانسمان ها در اکثر مواقع بهترین انتخاب برای پانسمان هستند.
فروشگاه اینترنتی تجهیزات پزشکی فانی استور
